هات تپ عبارت از توانایی ایجاد یک انشعاب ایمن از یک سیستم تحت فشار حاوی جریان یا تحت فشار می باشد. در عملیات هات تپ روی خطوط لوله در حالی که حاوی جریان سیال میباشند انشعاب جدید گرفته میشود به طوی که نیازی به قطعی جریان داخل لوله نمی باشد. از طرفی عملیات در صورت توجه به الزامات و استانداردها با حداکثر ایمنی و بدون برون رفت ذره ای از محتویات لوله انجام خواهد شد. هات تپ همچون هر فرایند ویژه در خطوط لوله دارای طراحیها و محاسبات، مهندسی ها و فرایمدهای اجرایی و عملیاتی منحصر به خود میباشد و از ین رو بهتر آن است که فعالان و برنامه ریزان در واحدها و مجتمعهای صنعتی در صورت احساس نیاز به خدمات هات تپ، به مجریان و پیمانکاران متبجر و کارآزموده در این زمینه رجوع کنند. چرا که در غیر این صورت ناچاراً می بایست خود نسبت به تهیه
دستگاه هات تپ، تجهیزات مورد نیاز آن، و فرایندهای فنی و مهندسی آن دانش بیابند که فرایندی زمان بر و هزینه بر خواهد بود.
اتصالات و تجهیزات مورد نیاز برای انجام عملیات هاتتپ شامل یک اتصال هاتتپ، یک ولو گیتدار، و یک دستگاه هاتتپ میشود. اغلب ترجیح بر آن است که از اتصال اسپلیت تی به عنوان اتصال هات تپ استفاده شود، اما بسته به نیاز فرایندی ممکن است از سدل نیپل یا ولدولت نیز استفاده کرد. اسپلیت تی به جهت ضریب استحکام و مقاومت بالا بیش از سیار اتصالات مورد استفاده قرار میگیرد. سازنده اسپلیت تی معمولاً همان مجری عملیات هات تپ میباشد . ترجیح نیز بر آن است که هات تپ کاران به خاطر تسلط و اشراف بر ماهیت فرایند خود نسبت به طراحی و ساخت اسپلیت تی دانش و مهارت کافی را فراگیرند. اسپلیت تی روی لوله نصب و جوشکاری می شود و سپس روی آن یک ولو گیت دار نصب میشود. ولو مذکور میبایست متناسب با ویژگیهای فنی مجموعه اعم از فشار خط، دمای خط، نوع سیال، سایز انشعاب و مواردی از این قبیل برگزیده شود. در نهایت نیز دستگاه هات تپ روی مجموعه مذکور نصب گردیده و عملیات انشعاب گرم روی آن انجام میشود.
در فرایند اجرایی هات تپ به شفت باردهی می شود، کاتر از میان ولو به سمت لوله پیشروی میکند، با آن درگیر میشود و برش شروع میشود. بعد از اتمام فرایند برش، ماشین آزاد میشود و به خارج از گیت ولو عقب نشینی میکند. سپس ولو بسته شده و ماشین خاموش میشود. شدت و میزان باردهی به شفت دستگاه هات تپ بر اساس محاسبات مهندسی از پیش برنامه ریزی شده و به اپراتورهای متبحر به فرایند هات تپ گوشزد می شود.
همچنین با استفاده از مته راهنما، کوپن روی مته باقی میماند. در واقع روی مته راهنما یک قطعه پین نصب می گردد که پس از عبور از کوپن لوله تغییر وضعیت میدهد، به شکلی که کوپن با آن درگیر شده و دیگر توان فرار از آن را ندارد. از این طریق حین عقب نشینی شفت و بازگشتن کاتر از مجرای لوله پس از اتمام فرایند برش، کوپن به پین مته گیر کرده و همراه آن به بیرون استخراج میشود. به این طریق از بروز هر گونه خطا در فرایند ممانعت میشود.
هاتتپ چیست؟
هاتتپ این توانایی را به ما میدهد تا بدون ایجاد هر گونه وقفه در جریان خطوط لوله روی خطوط لوله زنده انشعاب ایجاد کنیم. به عبارتی در حالی که درون خطوط لوله سیال جریان دارد، می توان با استفاده ازعملیات هات تپ بخشی از آن را بریده و انشعابی جدید روی آن حاصل کرد. این عملیات دامنه کاربردی گسترده ای دارد و از این حیث خصوصاً در صنایع مربوط به نفت و گاز، و پتروشیمی و سیار صنایع درگیر با فرایندهای خطوط لوله بسیار پرکاربرد میباشد.
عملیات انشعاب گرم هات تپ بسته به نوع کاربرد میتواند ابعاد و سایزهای متنوعی داشته باشد. برای مثال به منظور کارهای ساده نظیر تست کنترل کیفیت عملیات هات تپ با سایز 0.5 اینچ کفایت میکند. برای انجام فرایندهایی نظیر نصب و راهاندازی انواع پورت، ولو، t-section نیز عملیات هات تپ تا سایزهای بالا امکان پذیر است. ما قادر به انجام هات تپ تا سایز 72 اینچ نیز میباشیم و بسته به نیاز مشتریان آمادگی انشعاب گیری روی انواع خطوط لوله را دارا هستیم.
علاوه بر نصب اتصالات، انجام عملیات استاپل یا انسداد خطوط لوله یکی دیگر از موارد کاربردی دیگر مجسوب میشود. این فرایند از جمله خدمات ویژه در خطوط لوله می باشد که شرکت هات تپ کاران آماده ارائه آن به مشتریان می باشد.
فرایند هاتتپ چگونه انجام میشود؟
پس از طراحی و ساخت اسپلیت تی، این اتصال روی لوله جوشکاری میشود. البته ممکن است بر حسب نیاز و به اقتضای مشخصات فنی خط از اسپلیت تی مکانیکی استفاده شود . در هر صورت پس از ساخت، اسپلیت تی روی لوله جوشکاری یا پیچ و مهره می شود و روی آن به منظور حصول اطمینان از تحمل فشار سیال، تست فشار انجام میگیرد. پس از اخذ تأییدیه نتیجه تست، ولوی که پیشتر تست شده نیز روی
اسپلیت تی نصب و مجموعه آماده انجام عملیات هات تپ می شود.
برای خطوط لوله زیرزمینی نیاز به کمی حفاری زمین است چون اسپلیت تی باید کمی زیر لوله باشد. نوع اسپلیت تی به نیازهای سیستمی که هاتتپ روی آن انجام میشود بستگی دارد. پس از نصب ولو دستگاه
هات تپ روی مجموعه نصب و عملیات انشعاب گرم بلافاصله آغاز می شود. مادامیکه همگنی سیستم به هم نریخته است، عملیات هاتتپ انجام میشود و آن بخش از لوله که کوپن نام دارد بریده میشود. کوپن از طریق مته راهنما روی کاتر باقی میماند. چنان که اشاره شد مته راهنما شیارهای نگهدارندهای دارد که مانع رها شدن کوپن میشوند. در واقع این مته راهنما دو وظیفه بر عهده دارد؛ اول آنکه اول نقطه درگیری میان دستگاه هات تپ و لوله بمحض رسیدن مته به لوله بوقوع می پیوندد. مته با پیشروی شفت لوله را سوراخ میکند و به این وسیله تکیه گاه مناسبی برای کاتر خواهد شد تا حین درگیر شدن با لوله و برش آن دچار لغزندگی نشود. در واقع مته راهنما نقش محور تقارن کاتر دستگاه هات تپ حین پیشروی را بر عهده دارد. دومین وظیفه مته نیز همان طور که اشاره شد درگیر شدن با کوپن و استخراج کردن آن از محیط لوله پس از انجام عملیات هات تپ است.
با اتمام عملیات هات تپ، ولو بسته شده و
دستگاه هات تپ از محل نصب خارج می شود. به این ترتیب عملیات به اتمام رسیده است. ترجیح بر آن است که تا زمانی که کارفرمای هات تپ از خط انشعابی جدید بهره خویش را نبرده است روی ولو یک فلنج کور یا هر گونه اتصالی که از محیط ولو و گیت آن محافظت کند بسته شود تا حین بهره برداری از انشعاب جدید دچار ایراداتی نظیر زنگ زدی فیس فلنج ولو و نیز خوردگی یا آسیب به گیت ولوها نباشیم.
هاتتپ در مقابل وتتپ
فرایند هاتتپ در تنظیمات صنعتی و روی خطوط لوله و محصولات متنوع انجام میشود. این فرایند آب شرب، آبهای بازیافتی و فاضلابها را شامل نمیشود. اغلب هاتتپ روی خطوط حامل سیالاتی نظیر نفت، بنزین، بخار، گاز طبیعی و فرآورده های پتروشیمی انجام میشود. درجه سیالیت و فرار بودن این سیالات بسیار بالاست و از این رو در صورتی که تدابیر لازم بلحاظ طراحی، فنی و مهندسی و اجرایی اتخاذ نشود و مجری هات تپ قادر به کنترل جریان سیال نباشد عواقب گریبان گیری را تحمل خواهد کرد. فرار بودن بالای این سیالات احتمال بروز هر حادثه ای را بالا می برد و از این حیث مجریان هات تپ باید متوجه تمامی عوامل تعیین کننده در عملیات باشند.
در مقابل وتتپ اغلب روی خطوط لوله حامل آب و فاضلاب صورت میگیرد و تقریباً همیشه در مناطق مسکونی و تجاری به انجام میرسند. در واقع این فرایند جزو انشعاب گیریهای گرم محسوب نمی شود اما با این وجود خطرات خاص خود را دارد و مجریان وت تپ باید متوجه آنها باشند. غالباً هات تپ کاران قادر به انجام عملیات های وت تپ نیز می باشند اما عکس این همواره صادق نخواهد بود.
چرا از هاتتپ استفاده میکنیم؟
هاتتپ به دلایل متعدد میتواند مفید باشد. در این فرایند با نصب و راهاندازی اتصالات جدید، به ما اجازه ایجاد انشعاب بمنظور ساخت و سازهای جدید داده میشود. خطوط انشعاب جدید می توانند حکم خطوط لوله انشعابی جدید باشند که به صورت دائم روی مجموع متصل خواهند شد و بدین ترتیب کارفرمایان را در توسعه خطوط لوله موجود یا تغییر مکان آنها یاری خواهند رساند. اما در برخی موارد ممکن است این انشعابها کارکرد موقتی داشته و فقط برای انجام عملیاتهای ویژه نظیر انسداد خط لوله یا استاپل مورد استفاده قرار گیرند؛ به طوری که بلافاصله پس از اتمام فرایند از خط خارج شده و روند جریان سیال به حالت آغازین خود باز گردد.
عملیات هات تپ همچنین میتواند در نصب پورتهای نمونهگیری جهت سادهسازی فرایند کنترل کیفیت مورد استفاده قرار گیرند. نصب اتصالات یا تجهیزات کنترلی جدید از دیگر موارد استفاده از عملیات هات تپ خواهد بود. برای مثال برای نصب کیج نشان گر فشار خط میتوان با استفاده از یک عملیات هات تپ با سایز کوچک به محل جریان سیال دسترسی یافته و کیج را در همان محل نصب کرد. به طور کلی عملیات هات تپ در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی دارای کاربرد گسترده بوده و از این رو جزوی از فرایندهای جاری این مجتمع ها محسوب میشود.
چه ایراداتی ممکن است روی دهد؟
هات تپ نیز همچون هر پروژهی صنعتی بزرگ دیگر میتواند بصورت بالقوه با ایراداتی مواجه شود. یکی از بزرگترین مشکلاتی که شما به عنوان پیمانکار ممکن است مواجه شوید، پرسنل بیتجربه است. ما در هات تپ کاران فقط تکنیسینهای بسیار باتجربه و آموزش دیده در صنعت را استخدام میکنیم. سایر مشکلاتی که ممکن است با آن مواجه شوید عبارتند از لولههایی که امکان انشعاب لوله بر رویشان وجود ندارد، و نیز وجود بخشهای ناهمگن در عملیات. ما معمولا میتوانیم دومی را دور بزنیم چرا که اجزاء و اتصالات سفارشی مشتریان را برای رفع هر گونه نیازی ارائه میدهیم.
ما در هات تپ کاران تلاش میکنیم بهترین محصولات ممکن را برای شما فراهم کنیم و و پشت همهی کارهایی که انجام میدهیم خواهیم ایستاد.